Διάρκεια ανάγνωσης: 5 λεπτά
Καθώς η πορνογραφία γίνεται όλο και πιο διαθέσιμη, έχει παρατηρηθεί ότι η έκθεση των εφήβων σε σεξουαλικό υλικό που περιλαμβάνει σκηνές βίας έχει πολύ σημαντικές επιπτώσεις στις τόσο στις διαπροσωπικές τους σχέσεις όσο και στον τρόπο με τον οποίο ξεκινά η σεξουαλική τους ζωή. Είναι γεγονός ότι η βίαιη πορνογραφία έχει αρνητικές επιπτώσεις στη συμπεριφορά και τις προσδοκίες των εφήβων για τις σεξουαλικές σχέσεις που θα συνάψουν. Έχει παρατηρηθεί ότι οι έφηβοι που παρακολουθούν βίαιη πορνογραφία, ελλείψει εμπειρίας, δεν μπορούν συχνά να ξεχωρίσουν την φαντασία από την πραγματικότητα. Επίσης, ως παρατηρητές αντιλαμβάνονται τη σεξουαλική απόλαυση αποσυνδεδεμένη από μια ρεαλιστική σχέση με κάποιο άλλο άτομο.
Οι έφηβοι αποκτούν πληροφόρηση για τους σεξουαλικούς ρόλους και τις σεξουαλικές συμπεριφορές μέσω της πρόσβασής τους σε ιστοσελίδες με σεξουαλικό περιεχόμενο, και μέσω αυτών δημιουργείται αναπαραγωγή μιμητικών μοντέλων συμπεριφοράς. Συγκεκριμένα, μέσω της αυξανόμενης έκθεσης σε εξευτελιστικές και επιθετικές απεικονίσεις σεξουαλικών σχέσεων, αυτοί οι τύποι συμπεριφορών είναι πιο πιθανό να ενεργοποιηθούν και να εφαρμοστούν στις πραγματικές τους σχέσεις. Αυτό μπορεί να ισχύει ιδιαίτερα για τα αγόρια που εκτίθενται συχνότερα σε απεικονίσεις βίας, και είναι πιο πιθανό να διαπράξουν ή/και να γίνουν θύματα σεξουαλικής επιθετικότητας στις δικές τους σχέσεις.
Μια άλλη πιθανότητα αποτελεί ότι οι έφηβοι που εκτίθενται συχνά σε βίαιη πορνογραφία, μπορεί να έχουν αποκλίνουσες ή βίαιες τάσεις, οι οποίες τους ωθούν να αναζητήσουν βίαιη πορνογραφία, και μέσω αυτής να ενισχυθεί και να ομαλοποιηθεί η συμπεριφορά τους.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, είναι αναγκαίο οι γονείς να φιλτράρουν το υλικό που παρακολουθούν τα παιδιά τους στο διαδίκτυο και να τους παρέχουν επαρκή πληροφόρηση, που θα ενισχύει τις ασφαλείς και υγιείς συμπεριφορές. Θα πρέπει ακόμα να παρέχονται στους εφήβους εναλλακτικές πηγές ενημέρωσης, όπως επιλεγμένα βιβλία, ντοκιμαντέρ, κ.α. σχετικά με την υγιή σεξουαλική συμπεριφορά και να προωθείται συστηματικά η σωστή ενημέρωση από τα μέσα επικοινωνίας. Σε αυτό το σημείο δεν πρέπει να υποτιμηθεί καθόλου ο ρόλος των bloggers και των influencers που λειτουργούν σαν πρότυπα στους νέους. Θα μπορούσαν να συμβάλλουν δραστικά και με θετικό πρόσημο, στην σωστή ενημέρωση των νέων ατόμων.
Είναι ακόμα εξέχουσας σημασίας, οι γονείς να συζητούν με τα παιδιά/εφήβους χωρίς ταμπού για το τι χαρακτηρίζει την υγιή σεξουαλική συμπεριφορά, να τους μιλούν για την αξία της αγάπης, του έρωτα, του σεβασμού και της συναίνεσης. Ακόμη, μέσω της συζήτησης να ενθαρρύνουν τους εφήβους να σκέφτονται κριτικά γύρω από αυτά τα ζητήματα.
Απαιτείται επίσης η πολιτεία και το σχολείο να μεριμνήσουν για να αντιμετωπισθεί αυτό το σοβαρό κοινωνικό φαινόμενο. Επειδή η τεχνολογία εξελίσσεται ραγδαία και η πορνογραφία μπορεί να λαμβάνει όλο και πιο επιθετικό και αποκλίνοντα χαρακτήρα, χρειάζεται τώρα περισσότερο από ποτέ να εξεταστούν σοβαρά οι τρόποι μείωσης των κινδύνων αλλά και αύξησης των υγιών και ασφαλών διαπροσωπικών δεξιοτήτων και σεξουαλικών συμπεριφορών στους νέους. Οικογένεια, πολιτεία, εκπαιδευτικοί φορείς και μέσα μαζικής ενημέρωσης χρειάζεται να αφυπνιστούν προκειμένου να προστατευθεί η ευαίσθητη κοινωνική ομάδα των εφήβων.
Αναστασία Μάμαλη
Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεία Παιδιών
Ενηλίκων, Οικογενειών