Τα τελευταία χρόνια το revenge porn έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις κυρίως επειδή διευκολύνεται μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των τεχνολογιών κινητής τηλεφωνίας. Πρόκειται για είδος μη συναινετικής πορνογραφίας που περιλαμβάνει τη διαδικτυακή προβολή σεξουαλικών φωτογραφιών με γραφικά ή βίντεο χωρίς τη συγκατάθεση του ατόμου που εμφανίζεται στις εικόνες. Η μη συναινετική κοινοποίηση προσωπικών εικόνων μπορεί να έχει καταστροφική επίδραση στα θύματα, και είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Επίσης, συνιστά διαπροσωπική βία.
Η χρήση και η διαδικτυακή ανάρτηση προσωπικών φωτογραφιών και βίντεο σεξουαλικού περιεχομένου, συχνά έχει ως στόχο τον εξευτελισμό του θύματος. Οι εικόνες που αναρτώνται σε κοινή θέα, μπορεί να είναι προϊόν υποκλοπής, μέσω ηλεκτρονικής παρείσφρησης στον υπολογιστή, στους λογαριασμούς κοινωνικών δικτύων ή στο κινητό τηλέφωνο του θύματος όπως επίσης να προκύπτουν από προσωπικές στιγμές χωρίς το θύμα να γνωρίζει ότι κοινοποιούνται. Το 90% των θυμάτων είναι γυναίκες. Η πλειοψηφία των θυμάτων δηλώνει ότι είναι σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση για καιρό.
Γνωρίζουμε ακόμη ότι στην κοινωνία μας, η ενοχοποίηση των θυμάτων είναι υψηλή για σεξουαλικά εγκλήματα. Τα θύματα επηρεάζονται σημαντικά από τον τρόπο με τον οποίο τα βλέπει η κοινωνία και συχνά υποφέρουν από υψηλά επίπεδα αμηχανίας, ενοχής, αυτοκατηγορίας και ντροπής. Πιθανόν αυτό να είναι αποτέλεσμα της ευθύνης που τους επιβάλλεται από την κοινωνία, καθώς εσωτερικεύουν αυτές τις κοινωνικές απόψεις και αναπαραστάσεις. Τα θύματα κινδυνεύουν ακόμα να τραυματίζονται ψυχικά για συνεχείς και παρατεταμένες χρονικές περιόδους, καθώς οι πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης και οι ιστότοποι κοινής χρήσης φωτογραφιών επιτρέπουν στις φωτογραφίες/περιεχόμενό τους να συνεχίσουν να υπάρχουν ή να επανεμφανίζονται εύκολα ανά πάσα στιγμή, σε δυνητικά εκατομμύρια ανθρώπους. Εμφανίζουν επίσης υψηλά επίπεδα άγχους, κατάθλιψης, χαμηλής αυτοεκτίμησης, και δυσπροσαρμοστικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης των δυσκολιών τους, όπως τα θύματα βιασμού και σεξουαλικής κακοποίησης.
Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τις δημόσιες στάσεις και πεποιθήσεις σχετικά με τη μη συναινετική κοινή χρήση ιδιωτικού σεξουαλικού υλικού, έτσι ώστε να έχουμε μια σωστή στάση απέναντι σε τέτοια συμβάντα, ως κοινωνία. Χρειάζεται ακόμα να γίνει αντιληπτό ότι τα μέσα ενημέρωσης, μπορούν να έχουν τεράστια επίδραση σε θέματα όπως αυτό, και οφείλουν να προβάλλουν συστηματικά μηνύματα που οδηγούν στον αποστιγματισμό των νεαρών γυναικών που έχουν βιώσει αυτή την κατάσταση. Επίσης, είναι απαραίτητη η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας ώστε να γίνεται ευρύτερα αντιληπτό, ότι το να δημοσιοποιείται υλικό τέτοιου τύπου, αποτελεί πράξη αξιόποινη, που μπορεί να βλάψει σοβαρά το συνάνθρωπό και να επιφέρει σοβαρότατες κυρώσεις.
Αναστασία Μάμαλη
Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια