Δεν είναι ασυνήθιστο η συμπεριφορά των παιδιών να διαφέρει σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Αυτές οι διαφορές είναι συχνά εμφανείς ανάμεσα στο πλαίσιο του σχολείου και του σπιτιού, και ειδικά όταν τα παιδιά έχουν αυτισμό, ΔΕΠΥ, άγχος, κοινωνικές δυσκολίες κ.λπ. Ορισμένα παιδιά μπορεί να παρουσιάζουν πιο θετική συμπεριφορά στο σχολείο, χρησιμοποιώντας ένα σημαντικό μέρος της ενέργειάς τους προκειμένου να ακολουθήσουν οδηγίες, να παίξουν σωστά με τους συμμαθητές τους και να παρακολουθήσουν το μάθημα. Οι δάσκαλοί τους μπορεί να μην έχουν ως εκ τούτου κάποιο παράπονο για τη συμπεριφορά τους. Μπορεί ωστόσο η συμπεριφορα ορισμένων παιδιών όταν φτάσουν στο σπίτι, να αλλάξει ή να γίνει πολύ δύσκολη για τους γονείς.
Μια σκέψη γύρω από αυτή την αλλαγή, αποτελεί ότι ένα παιδί με ΔΕΠΥ μπορεί να χρησιμοποιεί σημαντικούς εσωτερικούς πόρους για να διατηρεί την προσοχή του και να ρυθμίζει τη συμπεριφορά του (όπως π.χ. για να κάθεται, να δείχνει αυτοσυγκράτηση, να συγκεντρώνεται) κατά τη διάρκεια του σχολείου. Έτσι, όταν γυρνάει στο σπίτι έχει ανάγκη να «χαλαρώσει». Μπορεί ακόμα οι γονείς του δυσκολεύονται να το ωθήσουν να χρησιμοποιήσει τις ίδιες δεξιότητες που ενισχύονται από τους εκπαιδευτικούς στο σχολείο για να ολοκληρώσει τις εργασίες του, να φάει ένα πλήρες γεύμα και να κάνει τις καθημερινές τους δραστηριότητες.
Μία πρόταση είναι να διερευνηθεί ποιες διαφορές παρουσιάζονται ανάμεσα στα πλαίσια π.χ. σχολείο και σπίτι, ώστε να κατανοήσουμε τους λόγους που προκύπτει αυτή η διαφορά στη συμπεριφορά. Τί πηγαίνει καλά στο σχολείο και το παιδί συμμορφώνεται και τί χρειάζεται κατ' επέκταση να βελτιωθεί στο σπίτι, ώστε το παιδί να αποκτήσει μια καλύτερη συνεργασία. Τα πολύ καλά δομημένα σχολεία βοηθούν εξαιρετικά τα παιδιά με ΔΕΠ(Υ) να οργανώνονται και να συγκεντρώνονται στη διάρκεια της σχολικής ημέρας στα καθήκοντά τους, χρησιμοποιώντας ενισχυτικές στρατηγικές.
Τέλος, είναι πολύ σημαντικό να έχουμε υπόψιν, ότι όταν τα παιδιά εργάζονται πολύ σκληρά για να έχουν καλή επίδοση στο σχολείο, μπορεί στο τέλος της ημέρας να δυσκολεύονται να κρατήσουν την ίδια συμπεριφορά και στο σπίτι. Χρειάζεται σε κάθε περίπτωση μια προσεκτική ματιά προκειμένου να επισημανθεί το τι μπορεί να οδηγεί το παιδί στο να υιοθετεί την προκλητική συμπεριφορά. Η ψυχοεκπαίδευση των γονέων και των παιδιών είναι μια καλή προσέγγιση ώστε να μειωθούν σημαντικά οι δύσκολες συμπεριφορές, όσο και η καθημερινή οικογενειακή εξάντληση.
Η ΔΕΠ(Υ) δεν είναι σε καμία περίπτωση ένα μοτίβο συμπεριφοράς που επιλέγει το παιδί μας, ούτε και αποτέλεσμα κακής ανατροφής.
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ(Υ) εργάζονται δύο φορές πιο σκληρά από τους συνομηλίκους τους καθημερινά, όμως λαμβάνουν περισσότερα αρνητικά σχόλια από τον κόσμο.
Αναστασία Μάμαλη
Ψυχολόγος, Οικογενειακή -
Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια